關于我們
書單推薦
新書推薦
|
東方智慧叢書 唐詩選譯(漢馬對照)
唐詩泛指創(chuàng)作于唐代的詩歌。唐代是我國詩歌發(fā)展的鼎盛時期:這一時期,詩歌創(chuàng)作的題材不斷擴大,藝術成就得到了很大的提高,唐詩也出現了很多優(yōu)秀的創(chuàng)作者和大量膾炙人口的作品。
《唐詩選譯》(漢馬對照)精選中華文化重要的文學形式唐詩中代表性的50首,精確釋析,精心翻譯,漢馬對照,并配繪精美插圖,為馬來語人群閱讀唐詩提供一個優(yōu)質讀本,實現中華文化的良好傳播。
《東方智慧叢書》精心挑選代表中華文化的《論語》《老子》《弟子規(guī)》等幾十種典籍或專題,以全譯、節(jié)譯的方式翻譯成東盟十國八種官方語言(泰語、越南語、印尼語、馬來語、老撾語、緬甸語、柬埔寨語、英語),以紙質和數字圖書形態(tài)實現中華經典文化在東盟的規(guī);⒘阏系K傳播。叢書總的出版規(guī)模計劃100種(冊),文圖并茂,精裝彩印,力求讀者喜聞樂見!短圃娺x譯》漢馬對照本,對《唐詩》原文精確釋析,并做馬來語對照翻譯,是馬來語人群學習了解中華文化的必讀入門書。
總序
文化交流對人類社會的存在與發(fā)展至關重要。季羨林先生曾指出,文化交流是推動人類社會前進的主要動力之一,文化一旦產生,就必然交流,這種交流是任何力量也阻擋不住的。由于文化交流,世界各民族的文化才能互相補充,共同發(fā)展,才能形成今天世界上萬紫千紅的文化繁榮現象。 中國與東盟國家的文化交流亦然,并且具有得天獨厚的優(yōu)勢。首先,中國與東盟許多國家地理相接,山水相連,不少民族之間普遍存在著跨居、通婚現象,這為文化交流奠定了良好的地理與人文基礎。其次,古代中國與世界其他國家建立起的“海上絲綢之路”為中國與東盟國家的經濟、文化交流創(chuàng)造了有利的交通條件。 中國與東盟諸多使用不同語言文字的民族進行思想與文化對話,自然離不開翻譯。翻譯活動一般又分為口譯和筆譯兩類。有史記載的中國與東盟之間的口譯活動可以追溯至西周時期,但嚴格意義上的筆譯活動則出現在明代,至今已逾五百年的歷史。 在過去五百年的歷史長河中,東盟國家大量地譯介了中國的文化作品,其中不少已經融入到本國的文化中去。中國譯介東盟國家的作品也不在少數。以文字為載體的相互譯介活動,更利于文化的傳承與發(fā)展,把中國與東盟國家的文化交流推上了更高的層次。 2013年9月,國務院總理李克強在廣西南寧舉行的第十屆中國—東盟博覽會開幕式上發(fā)表主旨演講時指出,中國與東盟攜手開創(chuàng)了合作的“黃金十年”。他呼吁中國與東盟百尺竿頭更進一步,創(chuàng)造新的“鉆石十年”。2013年10月,習近平總書記在周邊外交工作座談會上強調要對外介紹好我國的內外方針政策,講好中國故事,傳播好中國聲音,把中國夢同周邊各國人民過上美好生活的愿望、同地區(qū)發(fā)展前景對接起來,讓命運共同體意識在周邊國家落地生根。于是,把中華文化的經典譯介至東盟國家,不僅具有重要的歷史意義,同時還蘊含著濃厚的時代氣息。 所謂交流,自然包括“迎來送往”,《禮記》有言:“往而不來,非禮也;來而不往,亦非禮也!敝袊c東盟國家一樣,既翻譯和引進外國的優(yōu)秀文化,同時也把本國文化的精髓部分推介出去。作為中國最具人文思想的出版社之一——廣西師范大學出版社構想了“東方智慧叢書”,并付諸實踐,不僅是中國翻譯學界、人文學界的大事,更是中國與東盟進行良好溝通、增進相互了解的必然選擇。廣東外語外貿大學和廣西民族大學作為翻譯工作的主要承擔方,都是國家外語非通用語種本科人才培養(yǎng)基地,擁有東盟語言文字的翻譯優(yōu)勢。三個單位的合作將能夠擦出更多的火花,向東盟國家更好地傳播中華文化。 聯合國教科文組織的官員認為,“文化交流是新的全球化現象”。我們希望順應這一歷史潮流與時代趨勢,做一點力所能及的事。 是為序。 劉志強
才學娟,廣西師范大學漓江學院古代文學教師。
趙丹,廣西民族大學馬來語教師。 李貞瑩,廣西藝術學院設計學院教師。 張葆全,廣西師范大學教授,廣西儒學學會名譽會長,廣西儒學學會孔子學院名譽院長。 湯文輝,廣西師范大學出版社副總編輯。 劉志強,廣西民族大學東南亞語言文化學院院長,教授。
1.《送杜少府之任蜀川》 王勃……………………………………………2
2.《登幽州臺歌》 陳子昂… ………………………………………………8 3.《詠柳》 賀知章… …………………………………………………… 14 4.《望月懷遠》 張九齡… ……………………………………………… 18 5.《涼州詞》 王之渙… ………………………………………………… 24 6.《春曉》 孟浩然… …………………………………………………… 28 7.《過故人莊》 孟浩然… ……………………………………………… 32 8.《從軍行》 王昌齡… ………………………………………………… 38 9.《出塞》 王昌齡… …………………………………………………… 42 10.《芙蓉樓送辛漸》 王昌齡…………………………………………… 46 11.《山居秋暝》 王維… ……………………………………………… 50 12.《使至塞上》 王維… ……………………………………………… 56 13.《相思》 王維… …………………………………………………… 60 14.《送元二使安西》 王維… ………………………………………… 64 15.《靜夜思》 李白… ………………………………………………… 68 16.《贈汪倫》 李白… ………………………………………………… 72 17.《黃鶴樓送孟浩然之廣陵》 李白… ……………………………… 76 18.《行路難》 李白… ………………………………………………… 80 19.《望廬山瀑布》 李白… …………………………………………… 86 20.《黃鶴樓》 崔顥… ………………………………………………… 90 21.《涼州詞》 王翰… ………………………………………………… 96 22.《別董大》 高適… ………………………………………………… 100 23.《逢雪宿芙蓉山主人》 劉長卿……………………………………… 104 24.《春望》 杜甫… …………………………………………………… 108 25.《春夜喜雨》 杜甫… ……………………………………………… 112 26.《旅夜書懷》 杜甫… ……………………………………………… 116 27.《秋興八首》(玉露凋傷楓樹林) 杜甫… ……………………… 122 28.《登高》 杜甫… …………………………………………………… 128 29.《逢入京使》 岑參… ……………………………………………… 134 30.《楓橋夜泊》 張繼… ……………………………………………… 138 31.《滁州西澗》 韋應物………………………………………………… 142 32.《夜上受降城聞笛》 李益… ……………………………………… 146 33.《游子吟》 孟郊… ………………………………………………… 150 34.《左遷至藍關示侄孫湘》 韓愈… ………………………………… 154 35.《西塞山懷古》 劉禹錫……………………………………………… 158 36.《酬樂天揚州初逢席上見贈》 劉禹錫……………………………… 164 37.《竹枝詞》 劉禹錫…………………………………………………… 170 38.《賦得古原草送別》 白居易………………………………………… 174 39.《錢塘湖春行》 白居易……………………………………………… 178 40.《憫農》 李紳… …………………………………………………… 184 41.《登柳州城樓寄漳汀封連四州刺史》 柳宗元……………………… 188 42.《江雪》 柳宗元……………………………………………………… 194 43.《離思五首》(曾經滄海難為水) 元稹… ……………………… 198 44.《題李凝幽居》 賈島… …………………………………………… 202 45.《雁門太守行》 李賀… …………………………………………… 206 46.《南園十三首》(男兒何不帶吳鉤) 李賀… …………………… 210 47.《江南春》 杜牧… ………………………………………………… 214 48.《過華清宮》 杜牧… ……………………………………………… 218 49.《無題》 李商隱……………………………………………………… 222 50.《夜雨寄北》 李商隱………………………………………………… 228 1. Menghantar Du Shaofu ke Shuchuan menjadi pegawai Wang Bo… ………3 2. Menaiki Pentas Youzhou dan berpuisi Chen Zi’ang…………………………9 3. Puisi untuk membaca pokok willow dengan berirama He Zhizhang… … 15 4. Jauh memandang bulan dan mengenangkan sahabat Zhang Jiuling……… 19 5. Puisi tentang Liangzhou Wang Zhihuan… ……………………………… 25 6. Pagi musim bunga Meng Haoran… ……………………………………… 29 7. Pergi ke kampung untuk mengunjungi sahabat Meng Haoran…………… 33 8. Puisi tentang masuk tentera Wang Changling… ………………………… 39 9. Pergi ke kubu pertahanan di sempadan Wang Changling… ……………… 45 10. Mengucapkan selamat jalan kepada kawan saya Xin Jian di Bangunan Bunga Teratai Wang Changling… ……………………………………… 49 11. Waktu senja musim gugur yang dipandang semasa mendiami di gunung Wang Wei… ……………………………………………………………… 53 12. Menjalankan tugas diplomatik sampai kubu pertahanan di sempadan Wang Wei… ……………………………………………………………… 59 13. Kerinduan Wang Wei…………………………………………………… 65 14. Menghantar Yuan Er menjalankan tugas diplomatik ke An Xi Wang Wei … ……………………………………………………………………… 69 15. Rindu kampung halaman pada malam yang tenang Li Bai…………… 73 16. Dihadiahkan untuk Wang Lun Li Bai… ……………………………… 77 17. Di Bangunan Bangau Kuning mengucapkan selamat jalan kepada Meng Haoran yang akan pergi ke Guang Ling(kini Yang Zhou) Li Bai……… 81 18. Sukar berjalan Li Bai… ……………………………………………… 85 19. Memandang air terjun Gunung Lushan Li Bai………………………… 91 20. Bangunan yang dinamakan Bangau Kuning Cui Hao… ……………… 95 21. Puisi tentang Liangzhou Wang Han… ………………………………… 101 22. Mengucapkan selamat berpisah dengan Dong Da Gao Shi… ………… 105 23. Menemui salji, menumpang di sebuah rumah di Gunung Teratai Liu Zhangqing……………………………………………………………… 109 24. Memandang Kota Chang’an pada musim bunga Du Fu … ………… 113 25. Pada malam musim bunga, hujan yang menggembirakan turun Du Fu … ……………………………………………………………………… 119 26. Menyuarakan perasaan pada malam pengembaraan Du Fu…………… 123 27. Perasaan pada musim gugur Du Fu…………………………………… 129 28. Menaiki tempat tinggi Du Fu… ……………………………………… 135 29. Bertemu dengan duta yang masuk ibu kota Cen Shen… ……………… 141 30. Berlabuh di tepi sungai dekat Jambatan Pokok Mapel Zhang Ji… …… 145 31. Sungai kecil di barat Kota Chuzhou Wei Yingwu… …………………… 149 32. Pada malam, menaiki ke Kota Menerima Penyerahan, terdengar suara seruling Li Yi ………………………………………………………… 153 33. Nyanyian orang yang mengembara Meng Jiao … …………………… 157 34. Pangkat diturunkan ke Chaozhou, bertemu dengan cucu sepupu saya Han Xiang di Kubu Lan’guan, mengarang puisi untuk memberinya Han Yu……………………………………………………………………161 35. Mengenangkan kepurbaan tentang Gunung Xisaishan Liu Yuxi… …… 167 36. Bertemu dengan Bai Juyi kali pertama di Yangzhou, dalam jamuan dia mengarang sebuah puisi kepada saya, saya menghadiahkan puisi ini kembali kepadanya Liu Yuxi … ……………………………………… 173 37. Lagu Rakyat tentang cabang buluh Liu Yuxi… ……………………… 179 38. Membaca sebuah puisi dengan berirama tentang “padang tandus dan rumput yang purba” Bai Juyi … ……………………………………… 183 39. Bersiar-siar di tepi Tasik Barat pada musim bunga Bai Juyi………… 189 40. Bersimpati kepada petani Li Shen… ………………………………… 195 41. Menaiki menara pintu gerbang Kota Liuzhou mengarang puisi ini kepada gabenor-gabenor wilayah Zhangzhou, Tingzhou, Fengzhou dan Lianzhou Liu Zongyuan ……………………………………………………………… 199 42. Tebing sungai yang bersalji Liu Zongyuan……………………………… 205 43. Puisi tentang perpisahan dan kenangan Yuan Zhen… ………………… 209 44. Puisi yang dikarang di tempat kediaman Li Ning Jia Dao… ………… 213 45. Lagu Rakyat tentang peperangan Li He… …………………………… 219 46. Puisi yang dikarang di Taman Selatan Li He… ……………………… 223 Terjemahan Pilihan Puisi Dinasti Tang 17 47. Musim bunga di daerah selatan Sungai Changjiang Du Mu… ……… 227 48. Perasaan semasa melalui Istana Huaqing Du Mu……………………… 231 49. Tanpa judul Li Shangyin………………………………………………… 235 50. Puisi yang ditulis kepada isteri di daerah utara pada malam yang berhujan Li Shangyin…………………………………………………… 241
1. 王勃《送杜少府之任蜀川》
【原文】 城闕輔三秦,風煙望五津。與君離別意,同是宦游人。海內存 知己,天涯若比鄰。無為在岐路,兒女共沾巾。 【釋文】 遼闊的三秦之地輔衛(wèi)著長安城的城垣、宮闕,隔著迷蒙的風煙 我遙望著您將去往的蜀川五津。當下要與您告別,心中有無限的意 緒。且按下不說吧,因為我們都是遠離故土、宦游他鄉(xiāng)之人,此次 之別,也是客中之別,又何必傷感!何況你我友情深厚,彼此相知, 即使遠隔天涯海角,又與互為比鄰有什么區(qū)別?不必要在分手的岔 路口,像那些小兒女一樣哭哭啼啼,淚濕衣襟了。 【解析】 這是“初唐四杰”之一王勃在長安供職時寫的一首送別詩。一 位姓杜的朋友將要去蜀地做官,王勃寫了這首詩為他送行。首聯寫 景壯闊,微露傷別之感。頷聯道別,作安慰之辭。頸聯忽境界開闊, 以豁達的心胸和姿態(tài)表達了知己之間,即使遠隔天涯海角,依然心 靈相通的豪邁,自鑄偉詞,成為千古名句,令離別的感傷也從婉轉 纖弱變得爽朗灑脫起來。尾聯緊承上聯,以勸慰杜少府作結。這首 詩是送別詩中的名作,在諸多“黯然神傷”的送別詩中獨具一格, 令人贊嘆。 1. Menghantar Du Shaofu ke Shuchuan menjadi pegawai Wang Bo Tempat Sanqin yang luas menjaga tembok kota dan istana Kota Chang’an, walaupun dipisah oleh kabus dan awan yang samar-samar, saya jauh memandang Wujin shuchuan yang encik akan pergi ke. Sekarang mengucapkan selamat jalan kepada encik, saya banyak berfikir dalam hati. Jangan cakap lagilah, kerana kita semua jauh dari kampung halaman, mengembara ke tempat yang jauh dari rumah untuk mencari jawatan pegawai, perpisahan kali ini merupakan perpisahan di luar kampung halaman, kenapa susah hati! Lagipun encik dan saya mempunyai persahabatan yang kental, saling memahami, walaupun jauh di hujung langit penjuru laut, apa bezanya dengan berjiran sebelah? Jangan menangis seperti kanak-kanak sehingga air mata membasahkan bahagian depan baju Cina di simpang jalan yang kita berpisah. Terjemahan Pilihan Puisi Dinasti Tang 5 【Penghuraian】 Inilah sebuah puisi perpisahan yang ditulis oleh Wang Bo, salah seorang “Empat Tokoh Tang Awal”. Seorang kawannya yang bernama keluarga Du akan pergi ke tempat Shu untuk menjadi pegawai, Wang Bo menulis puisi ini untuk mengucapkan selamat jalan kepadanya. Ayat pertama menulis pemandangan yang megah dan menyampaikan sedikit kesedihan perpisahan. Ayat kedua mengucapkan selamat jalan. Ayat ketiga tiba-tibanya bertaraf luas, dengan hati terbuka menyampaikan kegagahan bahawa walaupun dipisahkan jauh di hujung langit penjuru laut, hati jiwa masih dapat saling berkaitan. Beliau mencipta perkataan agung dan menjadikan puisi ini sebagai ungkapan yang terkenal selama-lamanya, membuat kesedihan perpisahan yang lemah lembut menjadi riang gembira. Ayat terakhir menyambung ayat sebelumnya dengan erat, menghabiskan puisi dengan menenangkan Du Shaofu. Puisi ini merupakan karya terkenal dalam puisi perpisahan, mempunyai gaya yang berlainan dalam banyak puisi perpisahan yang “merasa kecewa”, amat dipuji. 2. 陳子昂《登幽州臺歌》 【原文】 前不見古人,后不見來者,念天地之悠悠,獨愴然而涕下。 【釋文】 像燕昭王那樣的古代明君已不可見,后代禮賢下士的未來君王 也不及見,我陳子昂真是生不逢時。站在幽州臺上,看天地寥廓, 時空悠悠,一種強烈的孤獨感充斥我心,令我不禁悲從中來,泫然 流淚了。 【解析】 陳子昂是一位頗具政治才干和政治見識的詩人,他銳意進取, 敢言直諫。萬歲通天元年(696 年),武則天派建安王武攸宜出征契丹, 陳子昂隨軍擔任參謀。但武攸宜不曉軍事,對陳子昂的計謀和建議 不僅不予采納,反將他降職。詩人一腔報國熱忱接連受挫,因此登 上薊北樓(即幽州臺)寫下了這首千古傳誦的名作,追慕了在此地 設黃金臺招攬賢士的燕昭王,寄托了渴望得遇能夠任用賢才明君的 心情。詩歌以巨大時空、廣袤天地為背景,當中安置了懷才不遇的 詩人自己,突出了詩人的孤獨、寂寥、渺小和悲切。巨大背景與渺 小人物的劇烈反差,意境中的空闊與寂寥,均給人以強烈的內心震 撼和極強的畫面感。尤其詩中表達的人生失意和寂寞苦悶,契合了 古代懷才不遇人士的內心,故而獲得了廣泛的共鳴。 2. Menaiki Pentas Youzhou dan berpuisi Chen Zi’ang Pemerintah purba yang bijaksana seperti Raja Yanzhao telah tidak dapat ternampak, pemerintah masa hadapan yang merendahkan diri demi bergaulan dengan orang yang berbakat dan berketerampilan juga tidak sempat ternampak, saya Chen Zi’ang benar dilahirkan pada masa yang tidak baik. Berdiri di atas Pentas Youzhou, memandang langit dan bumi yang luas, merasa waktu dan ruang yang berlangsung lama, sejenis perasaan sendirian yang kuat memenuhi hati saya, membuat saya sedih pilu, air mata bertitik. 【Penghuraian】 Chen Zi’ang merupakan seorang pemuisi yang mempunyai kebolehan politik dan pengetahuan politik, dia tegar hati untuk maju dan berani menasihati maharaja dengan menggadai nyawa. Pada tahun pertama Wansui Tongtian(tahun 696), Wu Zetian menyuruh Raja Jian’an Wu Youyi pergi berperang dengan kaum Qidan, Chen Zi’ang turut berserta dalam tentera sebagai penasihat. Namun, Wu Youyi tidak pandai dalam bidang ketenteraan, tidak menerima akal dan cadangan Chen Zi’ang, sebaliknya menurunkan pangkatnya. Semangat berkhidmat kepada negara yang ada dalam pemuisi ini berturut-turut mengalami kegagalan. Oleh itu, beliau menaiki Bangunan Jibei(iaitu Pentas Youzhou) untuk menulis karya yang terkenal dan tersebar sepanjang masa ini, mengenang Raja Yanzhao yang membina Pentas Emas untuk menarik orang yang cekap di sini, menaruh harapan yang menemui pemerintah yang bijaksana dan boleh memilih yang handal serta mengangkat yang berkebolehan. Puisi ini menggunakan waktu dan ruang yang besar serta langit dan bumi yang luas sebagai latar belakang, menempatkan pemuisi sendiri yang mempunyai kepandaian tetapi tidak berkesempatan untuk menyerlahkannya dalamnya, mengutamakan perasaan sendirian, kesunyian, berkecilan dan kesedihan. Perbezaan besar yang dihasilkan antara latar belakang yang besar dengan watak yang kecil, keluasan dan kesunyian konsepsi seni memberi kegemparan hati yang hebat dan perasaan lukisan yang kuat kepada pembaca. Terutamanya, kekecewaan hidup dan perasaan murung yang disampaikan dalam puisi sesuai dengan hati orang yang mempunyai kepandaian tetapi tidak berkesempatan untuk menyerlahkannya, jadi mendapat rasa simpati secara luas.
你還可能感興趣
我要評論
|